Pracownia Biologii Mitochondriów i Metabolizmu

Kierownik: Mariusz R. Więckowski

 

Stopnie/tytuły:

2015  tytuł profesora  - Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN, Warszawa
2008  stopień dr habilitowanego - Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN, Warszawa
1999  stopień doktora - Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN, Warszawa
1997  tytuł magistra – Wydział Biologii, Uniwersytet Warszawski

 

Stypendia/staże:

2002-2004  Uniwersytet w Ferrarze, Włochy
1999, 2000  Uniwersytet w Konstancji, Konstancja, Niemcy
1997  Instytut Fizjologii Czeskiej Akademii Nauk, Praga, Republika Czeska

 

Zatrudnienie:

2020 - obecnie kierownik Pracowni Biologii Mitochondriów i Metabolizmu, Instytut Biologii Doświadczalnej, PAN
2011-2016 profesor nadzwyczajny, Instytut Biologii Doświadczalnej, PAN
2004 - 2011 adiunkt, Instytut Biologii Doświadczalnej, PAN
2002-2004 post-doc, Uniwersytet w Ferrarze, Włochy
1999 - 2002  adiunkt, Instytut Biologii Doświadczalnej, PAN
1995 -1999  asystent i starszy asystent, Instytut Biologii Doświadczalnej, PAN
1991 -1995  technik, Uniwersytet Warszawski, Instytut Biochemii, Zakład Regulacji Metabolizmu

 

Nagrody/wyróżnienia/stypendia:

2018 Złoty Krzyż Zasługi
2008 Srebrny Krzyż Zasługi
2007 Nagroda zespołowa Wydziału II Polskiej Akademii Nauk
2005 Stypendium EMBO na staż na Uniwersytecie w Ferrarze, Włochy
2002/4 Stypendium FEBS na długoterminowy staż podoktorski na Uniwersytecie w Ferrarze, Włochy
2000 Stypendium Polskiej Sieci Biologii Komórkowej i Molekularnej UNESCO na pobyt na Uniwersytecie w Konstancji, Konstancja, Niemcy
1999 Stypendium FEBS Short-Term Fellowship na pobyt na Uniwersytecie w Konstancji, Konstancja, Niemcy
1999 Stypendium dla Młodych Naukowców, Fundacja na rzecz Nauki Polskiej

Zespół: Agata Błażewicz, Magdalena Lebiedzińska-Arciszewska, Yaiza Potes, Ines Simoes, Monika Prill

 

Profil badań:

 

Badania prowadzone w naszym laboratorium dotyczą szeroko pojętej fizjologii mitochondriów. Badamy relacje pomiędzy bioenergetyką mitochondriów a stresem oksydacyjnym w normie i patologii. W szczególności badamy zmiany redoks w wątrobie, które przyczyniają się do rozwoju niealkoholowej tłuszczowej choroby wątroby (NAFLD). Zamierzamy odpowiedzieć na wiele ekscytujących i fundamentalnych pytań, takich jak: a) jakie mechanizmy molekularne leżą u podstaw progresji NAFLD? lub b) czy istnieje możliwość, poprzez wpływanie na stres oksydacyjny, ochrony przed lub spowolnienia rozwoju NAFLD? Ponadto w naszym laboratorium badamy błony związane z mitochondriami (MAMs). Błony te tworzą platformę umożliwiającą komunikację między mitochondriami a siateczką śródplazmatyczną. Białka i enzymy zlokalizowane we frakcji błon MAM biorą udział w wielu kluczowych procesach i mogą wpływać na metabolizm komórki. Innym kierunkiem badań prowadzonych w laboratorium jest określnie składu i struktury mitochondrialnego megakanału, który pomimo wieloletnich badań wciąż pozostaje zagadką.

 

Więcej informacji na stronie: https://wieckowski-mitolab.nencki.edu.pl

 

Aktualna działalność badawcza:

  • określenie roli dysfunkcji mitochondriów w powstawaniu i rozwoju niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby
  • badania nad dysfunkcją mitochondriów i statusem stresu oksydacyjnego w chorobach metabolicznych
  • określenie wpływu białka p66Shc na metabolizm mitochondriów oraz stres oksydacyjny w nowotworach
  • określenie roli „błon związanych z mitochondriami (MAMs)” stanowiącą platformę bliskich oddziaływań pomiędzy mitochondriami i siateczką śródplazmatyczną w regulacji metabolizmu
  • określenie budowy i struktury mitochondrialnego megakanału

 

Wybrane publikacje:

 

Rimessi A, Pozzato C, Carparelli L, Rossi A, Ranucci S, De Fino I, Cigana C, Talarico A, Wieckowski MR, Ribeiro CMP, Trapella C, Rossi G, Cabrini G, Bragonzi A, Pinton P. (2020) Pharmacological modulation of mitochondrial calcium uniporter controls lung inflammation in cystic fibrosis. Science Advances. 6(19): eaax9093.

 

Simoes ICM, Morciano G, Lebiedzinska-Arciszewska M, Aguiari G, Pinton P, Potes Y, Wieckowski MR. (2020) The mystery of mitochondria-ER contact sites in physiology and pathology: A cancer perspective. Biochim. Biophys. Acta Mol. Basis Dis. 1866(10): 165834.

 

Bonora M, Wieckowski MR, Sinclair DA, Kroemer G, Pinton P, Galluzzi L. (2019) Targeting mitochondria for cardiovascular disorders: therapeutic potential and obstacles. Nat. Rev. Cardiol. 16(1): 33-55.

 

Malik AN, Simões ICM, Rosa HS, Khan S, Karkucinska-Wieckowska A, Wieckowski MR. (2019) A Diet Induced Maladaptive Increase in Hepatic Mitochondrial DNA Precedes OXPHOS Defects and May Contribute to Non-Alcoholic Fatty Liver Disease. Cells. 8(10):1222.

 

Bonora M, Morganti C, Morciano G, Pedriali G, Lebiedzinska-Arciszewska M, Aquila G, Giorgi C, Rizzo P, Campo G, Ferrari R, Kroemer G, Wieckowski MR, Galluzzi L, Pinton P. (2017) Mitochondrial permeability transition involves dissociation of F1FO ATP synthase dimers and C-ring conformation. EMBO Rep. 18(7): 1077-1089.